قلب و دستگاه گردش خون

دستگاه قلبی- عروقی

دستگاه قلبی- عروقی وظیفه انتقال خون را به سراسر بدن بر عهده دارد و اکسیژن و مواد غذایی را به بافت های بدن حمل می کند و مواد زاید را از آنها می گیرد. قلب یک عضو توخالی و عضلانی است که تقریباً در هر دقیقه یک بار و در مواقع ورزش با سرعت بیشتر همه خون بدن (تقریباً ۵ لیتر) را به سراسر بدن پمپ می کند. خون در داخل شبکه ای از رگ ها که به تمام قسمت های بدن می رسد، جریان می یابد. سرخرگ ها که خون را از قلب می گیرند، به رگ های کوچکتر و سپس مویرگ ها تقسیم می شوند که به نوبه خود شبکه ای وریدی را می سازند که خون را به قلب بر می گرداند.

سرخرگ ها و سیاهرگ ها

سرخرگ ها، دیواره ای ضخیم، عضلانی و کشسان دارند تا بتوانند در برابر فشار بالای خون را به قلب باز می گردانند. آنها دیواره ای نازک تر دارند که به راحتی کشیده می شود و به آنها اجازه می دهد که گشاد شود و در زمان استراحت بدن مقدار زیادی خون را در خود نگه دارند، سطح داخلی بسیاری از سیاهرگ ها، چین هایی دارد که به عنوان دریچه های یک طرف عمل می کنند و مانع از عبور خون در مسیر نادرست می شوند.

ساختار قلب

قلب، یک پمپ دوگانه است که عمدتاً از عضلاتی به نام میوکارد تشکیل شده است. در هر طرف خون از طریق سیاهرگ ها وارد یک حفره بالایی (دهلیز) و سپس وارد یک حفره پایینی (بطن) می شود که خون را به درون سرخرگ ها پمپ می کند. جریان خون در این حفره ها به وسیله دریچه هایی یک طرفه هدیا تی می شود. سمت راست قلب خون را به درون سرخرگ ریوی و در نتیجه ریه ها و سمت چپ قلب خون را به آئورت و سراسر بدن پمپ می کند.

گردش خون

قلب، خون را به داخل ۲ مدار متصل پمپ می کند: گردش خون ریوی و گردش خون عمومی. مدار ریوی خون بدون اکسیژن را به ریه می برد که در آنجا از طریق یک شبکه مویرگی، اکسیژن جذب و دی اکسید کربن (یک گاز دفعی) آزاد می شود، سپس خون اکسیژن دار شده به قلب بر می گردد. جریان عمومی، خون اکسیژن دار را به بافت های بدن می برد که در آنجا از طریق جدار مویرگ ها، اکسیژن و مواد غذایی آزاد می شود، دی اکسید کربن و سایر محصولات دفعی از بافت وارد خون می شوند و بدون اکسیژن به قلب باز می گردد.