آنژیوپلاستی عروق کرونر (coronary angioplasty) روشی برای باز کردن سرخرگ های کرونر تنگ یا مسدود شده به وسیله رسوب چربی و لخته است و می تواند نشانه های ناشی از سرخرگ های مسدود شده کرونر (مانند درد قفسه سینهو تنگی نفس) را بهبود بخشید و نیز می توان از آنژیوپلاستی عروق کرونر حین بروز حمله قلبی، به منظور باز کردن سریع سرخرگ مسدود شده و به حداقل رساندن آسیب قلبی استفاده کرد.
آنژیوپلاستی عروق کرونر یکی از درمان های مداخله ای پیشرفته و نسبتا جدید در بیماران علامت دار با بیماری عروق کرونر است که در سه دهه گذشته بصورت دراماتیکی گسترش یافته است و با فراهم شدن وسایل تشخیصی و درمانی جدید و داروهای بسیار موثر و کسب تجربه متخصصین قلب و پرسنل کار آزموده به روشی بسیار موفق و موثر درمانی و بسیار کم عارضه در درمان بیماریهای عروق کرونر تبدیل شده است . آنژیوپلاستی عروق کرونر تعداد زیادی از بیماران قلبی را از انجام جراحی باز عروق کرونر نجات داده است .
روش درمانی آنژیوپلاستی عروق کرونر اولین بار درسال ۱۹۷۷میلادی انجام شده و فقط در ده درصد بیماران علامتدار عروق کرونرکه تنگی یک رگ و تنگی فوکال و محدود به ابتدا ی رگ انجام می شد.
ولی با پیشرفت امکانات و تجهیزات پزشکی و داروهای جدید روش درمانی آنژیوپلاستی عروق کرونر سریعا گسترش پیدا کرد . آنژیوپلاستی عروق کرونر در طیف وسیعی از بیماران با تنگی چند رگ یا انسداد کامل رگ و تنگی عروق پیوندی و یا درمان فاز حاد انفارکتوس قلبی و در بیماریهای عروقی مثل تنگی عروق کلیه یا تنگی عروق اندامها و تنگی عروق مغزی با موفقیت بسیار بالا و بصورت کم عارضه انجام می شود .
آنژیوپلاستی عروق کرونر در بیمارانی که تنگی شدید عروق کرونر دارند و با کوچکترین فعالیتی دچار درد قفسه سینه می شوند یا دچار تنگی نفس یا تپش قلب می شوند یا علیرغم درمان های دارویی بیمار همچنان دچار علایم است یا از نظر موقعیت آناتومیک تنگی رگ کرونر بصورتی است که با انسداد آن منطقه بخش وسیعی از عضله قلب از بین می رود .
دراین بیماران برای کنترل علایم بیمار و بهبود توانایی فعالیت بیمار و کیفیت زندگی و کاهش نیاز به داروهای متعدد از آنژیوپلاستی عروق کرونر قلب و قرار دادن استنت در عروق تنگ کرونر استفاده کرد البته به شرطی که از نظر آناتومیک رگ کرونرمناسب باشد و همچنین میزان موفقیت روش آنژیوپلاستی عروق کرونر بالا و خطر عوارض احتمالی حداقل باشد .
مراحل آنژیوپلاستی عروق کرونر
برای انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر ، پس از تزریق آمپول بی حسی موضعی به کشاله ران، در حین انجام آنژیوگرافی کرونر، یک سیم راهنما از راه سرخرگ فِمورال (رانی) و به ندرت از راه سرخرگ بازو و یا مچ دست به سرخرگ کرونر فرستاده می شود. این سیم به بادکنک نازکی متصل است که وقتی به محل سرخرگ دچار تنگی یا انسداد می رسد باد می شود. در آنژیوپلاستی عروق کرونر معمولاً یک قالب (لوله) از جنس فولاد ضدزنگ موسوم به استنت (stent) در داخل سرخرگ مبتلا قرار داده می شود تا به باز نگه داشتن آن و جلوگیری از تنگی دوباره سرخرگ کمک شود. امروزه آنژیوپلاستی عروق کرونر به روش متداولی تبدیل شده و در آمریکا سالیانه بیش از یک میلیون نفر از آن استفاده می کنند.
دراروش درمانی آنژیوپلاستی عروق کرونر مشابه آنژیوگرافی عروق کرونر از طریق بی حسی موضعی از عروق محیطی با کنترل فلوروسکوپی با کاتتر هاو گاید وایر های خاصی که مشابه وسایل آنژیوگرافی است وارد سرخرگ های تغذیه کننده قلب یا عروق کرونر شده و پس از عبور از محل تنگی رگ ابتدا با بالون رگ را باز کرده و برای جلوگیری از تنگی مجدد در محل بالون شده از وسیله ای بنام استنت استفاده می شود که معمولا در آنژیوپلاستی عروق کرونر ،دونوع استنت فلزی و استنت دارویی وجود دارد که با تشخیص پزشک معالج بیمار و شرایط خاص بیماری و بیماری های همراه و محل و خصوصیات آناتومیک تنگی نوع و اندازه استنت انتخاب می شود شانس تنگی مجدد با استنت های فلزی درحدود ۲۰-۳۰درصد و تنگی مجدد در استنت های دارویی در حدود۳-۵دصد است .
معمولا دربیمارانی که انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر ضرورت داشته باشد و از نظر آناتومیک تنگی مناسب آنژیوپلاستی عروق کرونر باشد و داروهای لازم برای بالون آنژیوپلاستی عروق کرونر را دریافت کرده باشد درهمان جلسه آنژیو گرافی انجام می شود و می توان در جلسات بعدی یا در چند مرحله انجام شود .درمورد استنت های عروق کرونر دوعارضه عمده که سبب عود علایم بیمار و نیاز به بررسی مجدد می شودیکی ترومبوز یا تشکیل لخته روی استنت ودیگری تنگی مجدد در محل استنت است .
برای مطالعه ” تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی ” کلیک کنید .
منبع : راهنمای پزشکی خانواده – سکته قلبی و انواع بیماریهای قلب و عروق
