تجمع مایع اطراف قلب به علت التهاب عضله پریکارد

آب آوردن قلب (pericardial effusion) وقتی اتفاق می افتد که مقدار زیادی مایع در اطراف قلب جمع شود.
قلب انسان توسط ساختاری کیسه ای شکل و دو لایه موسوم به پریکارد احاطه شده است. در فضای میان این لایه ها، مقدار بسیار اندکی مایع وجود دارد. اما اگر پریکارد دچار بیماری شده یا صدمه ببیند، التهاب حاصل به افیوژن پریکارد (آب آوردن قلب) منتهی می شود. ممکن است بدون التهاب نیز ، مایع در اطراف قلب جمع شود. گاهی ممکن است افیوژن پریکارد در اثر انباشت خون پس از انجام یک رویه جراحی یا صدمه به وجود آید. وقتی مقدار مایع اطراف قلب بیشتر از گنجایش ” کامل” پری کارد باشد، التهاب عضله پریکارد قلب بر قلب فشار می آورد و سبب ضعیف شدن کار قلب می گردد. در صورتی که این حالت درمان نشود،افیوژن پریکارد ممکن است به نارسایی قلب یا حتی مرگ بیانجامد.

علل التهاب عضله پری کارد قلب

یکی از شایع‌ترین علت‌های پریکاردیت به ویژه در جوانان عفونت‌های ویروسی است. در بسیاری از موارد، دلایل پریکاردیت ممکن است ناشناخته باقی بمانند.

دلایل دیگر پریکاردیت شامل حمله قلبی، سرطان، پرتودرمانی، آسیب به قفسه سینه، جراحی قبلی قفسه سینه، بیماری خودایمنی، نارسایی کلیه یا استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی می‌باشند.

تخلیه مایع جمع شده در اطراف قلب

پزشک با گوش دادن به صحبت‌های شما درباره توصیف درد و نحوه شروع آن، پریکاردیت را تشخیص دهد. همچنین پزشک با گوش دادن به وسیله گوشی پزشکی به صداهای قلبی، این عارضه را تشخیص می‌دهد. صداهای ناشی از پریکاردیت مثل صدای ناشی از مالش دو سطح چرم می‌باشد که در قفسه سینه به خوبی شنیده می‌شوند که در هر ضربان قلب، با مالش لایه های عضله ملتهب پریکارد بر روی یکدیگر ایجاد می‌شوند.

عکس‌برداری با استفاده از اشعه ایکس، ممکن است تجمعی از مایع را در اطراف قلب نشان دهد. این تصویر را می‌توان بوسیله اکوی قلبی تایید کرد (اکوکاردیوگرافی). ممکن است نوار قلب، تغییراتی مبنی بر بروز پریکاردیت را نشان دهد.

در پریکارد مقدار محدودی مایع اضافی جای می گیرد بدون آنکه مشکلی ایجاد شود. لایه درونی پریکارد از یک لایه منحصر به فرد یاخته تشکیل شده که به قلب می چسبد. لایه بیرونی ضخیم تر است و فقط کمی خاصیت کشسانی دارد. وقتی مقدار زیادی مایع در این فضا جمع می شود، پریکارد به درون و به سمت قلب اتساع می یابد. وقتی افیوژن پریکارد بر قلب فشار می آورد، اتاق های پمپاژ کننده قلب دیگر به طور کامل پر نمی شوند و یک یا چند عدد از این اتاقک ها به طور ناقص روی هم می خوابند. این حالت را در اصطلاح تامپوناد tamponade می گویند که سبب ضعف گردش خون شده و اکسیژن ناکافی به بدن می رسد. در صورت عدم درمان ، تامپوناد مهلک است.

برای کاهش درد و التهاب عضله قلب، داروهای مسکن و ضدالتهابی مانند آسپیرین یا بروفن داده می شود. در پریکاردیت ممکن است ضربان قلب کاهش زیادی پیدا کند، طوری که استفاده از ضربان‌ساز ضروری شود.
با این حال، اگر این حالت منجر به تجمع مایع در اطراف قلب شود، به گونه‌ای که قابلیت پرشدن قلب از خون محدود شود (یک اختلال نادر ولی کشنده معروف به تامپوناد قلبی)، پزشک ممکن است از پریکاردیوسنتز برای تخلیه مایع اضافی استفاده کند (با استفاده از سوزن یا یک عمل جراحی کوچک).
بررسی مایع تخلیه شده به تعیین علت تامپوناد قلبی کمک می‌کند.

در صورت عود تجمع مایع در اطراف قلب ممکن است انجام عمل جراحی ضروری باشد.

برای آشنایی با ” درمان التهاب عضله قلب ” بر روی لینک کلیک کنید.

منبع: پهنه. تبیان