قلب های شیشه ای
بنام خدا
قلب های شیشه ای !
شیشه ماده مخدری از خانواده آمفتامین ها است که در آزمایشگاههای غیرقانونی و در زیرزمین منازل به راحتی ساخته می شود . آمفتامین ها به عنوان محرک سیستم دستگاه عصبی شناخته شده اند . قاچاقچیان و فروشندگان موادمخدر ادعا می کنند که شیشه ، حاوی مرفین نبوده و اعتیاد آورنیست ، اگرچه در ترکیب این ماده مرفین بکار نمی رود اما واقعیت این است که شیشه ماده محرک بسیار اعتیادآور و خطرناکی است.
نامهای شیشه :
این ماده مخدر به رنگ سفید و بی بو است و در بین مصرف کنندگان به نامهای مختلفی معروف است که عبارتند از متآمفتامین ، مت ، کریستال ، گلاس ، آیس و یخ . علت نامگذاری این ماده به شیشه بخاطر آنست که پودر این ماده شبیه خرده شیشه است . وقتی که این ماده کریستالیزه می شود دانه های آن بصورت بلورین شفاف میشود که به آن آیس (یخ) یا مت بلورین می گویند . آیس بشکل یک قطعه کریستال نسبتا بزرگ شفاف و براق هم دیده میشود . متآمفتامین همچنین بشکل قرصهای کوچک به رنگ روشن یافت میشود که به نام یابا که نامی تایلندی است خوانده میشود. انواع این ماده مخدر ( شیشه ) در آب و الکل براحتی حل میشوند و مزه تلخ و تیزی دارند . نوع غالب شیشه در کشور ما همان پودر کریستالی مت میباشد .
* در مقایسه با کوکایین ، شیشه اثرات فارماکولوژیک مشابه داشته ولی نیمه عمر آن بسیار طولانی تر می باشد بعبارت دیگر عوارض آن مدت طولانی تری ادامه می یابد.
* متامفتامین ( شیشه ) یک ماده محرک آزادسازی پیام رسان های عصبی کاتکول آمینرژیک در سیستم اعصاب مرکزی و محیطی می باشد که ضربان قلب و فشار خون را تنظیم می کنند.مقادیر بیش از حد این مواد باعث تنگی عروق خونی ، اسپاسم ناگهانی عروقی ، افزایش ضربان قلب و بالا رفتن فشار خون می شوند.در نتیجه هم میزان نیاز قلب به اکسیژن افزایش می یابد و هم مقدار خونی که به قلب می رسد کاهش می یابد . در این صورت میزان اکسیژن کافی به قلب نمی رسد و منجربه ایجاد حمله قلبی و در نهایت مرگ سلولهای قلبی می شود.
آزاد شدن بیش از حد این این واسطه های شیمیایی از طرفی نیز با افزایش تولید بافت فیبروزی می توانند باعث بزرگی و در نهایت نارسایی قلبی شوند.
این تغییرات در موارد مختلف مصرف شیشه ( حاد یا مزمن و یا مصرف مکرر پس از یک دوره قطع مصرف ) دیده می شوند.
علاوه بر مکانیسم ذکر شده ، شیشه بطور مستقیم ( بدون واسطه شیمیایی ) هم می تواند برای قلب مسمومیت ایجاد کند.
اثرات حاد مصرف شیشه :
در بررسی بیماران مراجعه کننده به اورژانس پس از مصرف شیشه شکایت های زیر بیشتر دیده می شوند :
درد قفسه سینه ، تپش قلب ، آریتمی ، تنگی نفس ، افزایش فشار خون
موارد خطرناکتر که شیوع کمتری دارند عبارتند از : آنژین قلبی ، انفارکتوس حاد ، اسپاسم عروق قلبی ، پارگی آئورت و مرگ ناگهانی
* بیمارانی که بدنبال مصرف شیشه دچار نشانگان حاد کرونری می شوند ، اغلب نسبتا جوان بوده و سابقه قبلی بیماری قلبی و یا عوامل خطر قلبی مانند دیابت ، چربی خون را نیز ندارند.
بر خلاف موارد معمول ، حمله قلبی پس از مصرف شیشه سبب تغییرات مشخصه ی آسیب قلبی در نوار قلب این افراد نیز نمی شود.نکته جالب در این بیماران این است که در صورتی که این بیماران تحت آنژیوگرافی عروق قلب قرار بگیرند ؛ عروق کاملا طبیعی دارند و این افراد با داشتن عروق قلبی نرمال ، در اثر مصرف شیشه دچارانفارکتوس قلبی می شوند.
* پارگی جدار آئورت نیز در اثر افزایش شدید فشار خون پس از مصرف شیشه دیده می شود که در صورت عدم تشخیص و درمان جراحی به موقع منجر به مرگ خواهد شد.
* متامفتامین هم چنین می تواند باعث اختلال در ریتم ضربان قلب شده و سبب مرگ ناگهانی گردد که اغلب این بیماران به بیمارستان نمی رسند.
اثرات مزمن :
شایعترین عوارض مصرف طولانی مدت متامفتامین ایجاد بیماری عروق قلبی و کاردیومیوپاتی ( بیماری عضله قلب ) می باشند.
• سوء مصرف شیشه منجر به بروز زودرس و تسریع یافته ی تصلب شرایین و تنگی عروق قلبی می شود.این بیماران بطور قابل توجهی در سن بسیار پایین تراز افراد طبیعی دچار تصلب شرایین می شوند.
• کاردیومیوپاتی اتساعی ، شایعترین نوع بیماری عضلانی قلب بدنبال مصرف مزمن شیشه می باشد که با تنگی نفس ، خستگی ، بزرگی و اتساع حفرات قلب و کاهش قدرت انقباضی قلب بروز می نماید.
متامفتامین در افرادی که بیماری قلبی زمینه ای دارند سبب تسریع بروز علایم و تشدید شرایط بالینی آنها شود.بسیاری از بیماران از بیماری قلبی خود اطلاعی ندارند و مصرف شیشه سبب عیان شدن بیماری خاموش آنها می شود.
بنابر مطالعات انجام شده ؛ شدت بروز عوارض مصرف شیشه با میزان دوز مصرفی رابطه مستقیم دارد و با مصرف بیشتر علایم قلبی با شدت بیشتری ایجاد می شوند.
مقدار دوز مناسب و کافی برای ایجاد عوارض قلبی و یا مرگ مشخص نیست و در هر فرد متفاوت می باشد.
عوارض قلبی می تواند با تمام راه های مصرف شامل داخل بینی ، دهانی ، کشیدنی (smoking) و تزریقی دیده شود و بطور کلی هر روشی که در آن مقدار بیشتری متامفتامین به بدن برسد ، خطر بیشتری هم برای ایجاد عوارض قلبی دارد.
تداخل با سایر مواد :
معمولا افراد فقط یک نوع ماده استفاده نمی کنند و مصرف کنندگان شیشه هم ازاین قانون مستثنی نیستند.مصرف همزمان شیشه با الکل ، کوکایین یا تریاک سبب افزایش خطر مسمومیت و ایجاد عوارض قلبی شیشه می شود.
بر گرفته از هفته نامه سلامت به قلم دکتر حسین نوید