علل وعوامل قابل کنترل بیماری های قلبی عروقی
بیماری های قلبی، علل زیادی دارند و عوامل مختلفی می توانند باعث بیماری قلبی شوند. عوامل خطر عمدهای که قابل کنترل، قابل اصلاح و یا قابل درمان هستند عبارتند از:
کلسترول خون بالا و بیماری های قلبی عروقی
کلسترول بالای خون، یکی از علل و عوامل بیماری های قلبی است. افزایش سطح کلسترول خون بطورمستقیم خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش میدهد. کلسترول ماده چربی مانندی است که درخون حمل میشود، البته کلسترول اضافی از طریق غذاهایی با منشاء حیوانی مثل گوشت، تخم مرغ و لبنیات وارد بدن میشود.
فشارخونبالا (هیپرتانسیون) و بیماری های قلبی عر وقی
فشار خون بالا، یکی از علل و عوامل بیماری های قلبی است. فشارخونبالا خطر ایجاد بسیاری از بیماری های قلبی عروقی مانند بیماری سرخرگهای کرونری، حمله قلبی، نارسایی کلیه، نارسایی احتقانی قلب و سکته مغزی را افزایش می دهد. سایر عوامل مانند چاقی، سوء مصرف الکل، رژیم غذایی ناسالم یا عدم فعالیت جسمانی نیز میتوانند در ایجاد فشارخون بالا دخیل باشند، البته ممکن است انسان بدون وجود هیچ یک از این عوامل، باز هم مبتلا به فشارخون بالا شود.
چاقی و اضافه وزن و بیماری های قلبی عروقی
چاقی و اضافه وزن، از علل و عوامل بیماری قلبی است. چاقی و افزایش وزن بدن در ایجاد خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی مستقل از سایر عوامل خطر دخیل میباشد، چرا که سبب افزایش بار کاری قلب میشود. چاقی فشارخون را افزایش داده، اثرات مضری برروی کلسترول داشته و در ایجاد بیماری قند خون (دیابت) دخیل میباشد.
عدم فعالیت جسمانی و بیماری های قلبی عروقی
عدم فعالیت جسمانی و تحرک نداشتن، از علل و عوامل بیماری های قلبی است. شیوه زندگی غیرفعال سبب افزایش خطر ابتلا به اضافه وزن، سطح کلسترول خونبالا، فشارخونبالا و دیابت (بیماری قند خون) میشود. ورزش منظم حتی درحد متوسط، سبب کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی میشود.
بیماری قند خون یا دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی عروقی
ابتلا به دیابت، فرد را در معرض خطر جدی قرار میدهد. درحدود ۶۵ تا ۷۵ درصد افراد مبتلا به دیابت به علت ابتلا به بیماری های قلبی عروقی میمیرند. کنترل دیابت ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را نیز کنترل کند.
سیگار و بیماری های قلبی عروقی
مصرف سیگار، از علل و عوامل بیماری قلبی است. افراد سیگاری نسبت به افراد غیرسیگاری علاوه بر افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه، در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی نیز میباشند. استعمال سیگار سبب افزایش تعداد ضربان قلب و انقباض سرخرگها شده و در انسداد سرخرگها توسط پلاک دخالت نموده و ممکن است منجر به ضربان نامنظم قلب (آریتمی قلبی) شود. همچنین سبب افزایش میزان خطر لخته شدن خون و در نتیجه حمله قلبی و سکته مغزی میگردد. حتی تماس با دود سیگار موجب افزایش میزان بروز بیماری های قلبی عروقی در افراد غیرسیگاری میگردد.
یائسگی زودرس و بیماری های قلبی عروقی
یائسگی زود رس، از علل و عوامل بیماری قلبی است. زمانیکه یک زن دچار یائسگی زودرس میگردد (خواه به شکل طبیعی و خواه بدلیل جراحی) وی درمعرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری سرخرگهای کرونری قرار میگیرد.
سایر عوامل موثر که عوامل مداخله کننده نامیده میشوند نیز با بیماری های قلبی عروقی مرتبط میباشند، اما اهمیت آنها هنوز بطور کامل شناخته نشده یا مورد سنجش قرار نگرفتهاند. این عوامل عبارتند از:
استرس و بیماری های قلبی عروقی
به نظر میرسد که استرس (بویژه دربرخیافراد) سبب افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی میشود و از علل و عوامل بیماری های قلبی عروقی می باشد. شاید علت این افزایش میزان خطر بیماری های قلبی عروقی، بالا رفتن تعداد ضربان قلب و فشارخون و آسیب به سرخرگها بدلیل استرس میباشد که با گذشت زمان روی می دهد. همچنین ممکن است استرس در ایجاد سایر رفتارهای مخاطره آمیز مثل تغذیه بیش از حد، استعمال دخانیات و سوء مصرف الکل دخیل باشد.
مصرف الکل و بیماری های قلبی عروقی
مصرف الکل، از علل و عوامل بیماری قلبی است. مطابق دستور صریح اسلام، نوشیدن الکل مجاز نیست. اگر پیرو سایر ادیان الهی هستید، توجه داشته باشید که نوشیدن الکل میتواند فشارخون را افزایش داده و اثر منفی بر روی سطح کلسترول و تری گلیسرید (چربی خون) داشته باشد و ممکن است منجر به ایجاد ضربان نامنظم قلبی (آریتمی قلب) گردد.
قرصهای ضدبارداری و بیماری های قلبی عروقی
مصرف قرص های ضد بارداری، می تواند از علل و عوامل بیماری قلبی باشد. قرصهای ضدبارداری ممکن است سبب افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در افراد سیگاری یا مبتلا به فشارخون بالا بویژه در افراد بالای ۳۵ سال شوند. قرصهای ضدحاملگی جدید حاوی سطح هورمون کمتری نسبت به قرصهای قبلی میباشند و مستقل از سایر عوامل خطر بطور عمومی ایمن تلقی میشوند. پس از ۳۵ سالگی بدلیل افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی و لخته شدن خون، افراد سیگاری نباید از قرصهای ضدحاملگی استفاده کنند.
منبع: بیمارستان شهید رجایی