پرفشاری خون

1,641 خواندن این مطلب 3 دقیقه زمان میبرد

بسیاری از افراد در سراسر جهان مبتلا به پرفشاری خون (هیپرتانسیون؛ hypertension) یا افزایش فشار خون هستند که اصطلاحاً به آن «فشار خون» یا «فشار خون بالا » هم گفته می شود. در انگلستان حدود ۱۶ میلیون نفر یعنی بیش از یک چهارم افراد و در آمریکا ۴/۵۸ میلیون نفر یعنی حدود ۲۹% بزرگسالان مبتلا به پرفشاری خون هستند. از آنجا که پرفشاری خون اغلب با علایم همراه نیست بسیاری از افراد آن را نگران کننده نمی دانند، حال آنکه این گونه نیست.

فشار خون چیست؟

فشار خون عبارت است از نیرویی که خون در هر بار ضربان قلب بر دیواره های سرخرگ ها وارد می آورد. در اندازه گیری فشار خون دو عدد مشخص ثبت می شود. نخستین عدد، فشار سیستولی (فشار سیستولیک systolic pressure) نام دارد و نشان دهنده ی نیروی حاصل از انقباض ها (ضربان) های قلبی است که موجب پمپ شدن خون به بدن می شود. عدد دوم فشار خون دیاستولی (فشار دیاستولیک؛ diastolic pressure9 نامیده می شود و فشار پر شدن دوباره خون به منظور آماده شدن برای انقباض یا ضربان قلبی بعدی است. در اکثر افراد فشار خون کمتر از ۸۵/۱۴۰ میلی متر جیوه مناسب و مطلوب است. برای افرادی که قبلاً در معرض خطر بیماری قلبی عروقی بوده اند (مثلاً مبتلایان به دیابت)، محدوده طبیعی فشار خون ۸۰/۱۳۰ میلی متر جیوه است. مقدار فشار خون به وسیله نیرو و مقدار خون پمپ شده و میزان انعطاف پذیری سرخرگ ها تعیین می شود. فشار خون ۸۰/۱۲۰ در بزرگسالان فشار خون ایده آل است.

محدوده فشار خون مناسب

۱. فشار خون پایین: فشار خون سیستولیک کمتر از ۹۰ میلی متر جیوه (یا ۲۵ میلی متر جیون پایین تر از فشار خون معمولی).

۲. فشار خون پیش از رسیدن به حد بالا: فشار خون سیستولیک ۱۲۰ تا ۱۳۹ میلی متر یا فشار خون دیاستولیک ۸۰ تا ۸۹ میلی متر جیوه.

۳. مرحله ۱ پر فشار خون : فشار خون سیستولیک ۱۴۰ تا ۱۵۹ میلی متر جیوه (به طور دایمی) یا فشار خون دیاستولیک ۹۰ تا ۹۹ میلی متر جیوه (به طور دایمی).

۴. مرحله ۲ پرفشار خون: فشار خون سیستولیک ۱۶۰ میلی متر جیوه یا بیشتر (به طور دایمی) یا فشار خون سیستولیک ۱۰۰ میلی متر جیوه یا بیشتر (به طور دایمی).

علت پرفشاری خون

فشار خون در شرایط متعدد تحت تأثیر قرار می گیرد که از آن جمله علل پرفشاری خون عبارتند از: – بیماری قلبی عروقی- بیماری های عصبی – بیماری کلیوی – بیماری پره اکلامپسی در زنان باردار – عوامل فیزیولوژیک مانند استرس، خشم یا ترس – استفاده از برخی داروها .- افزایش فشار خون روپوش سفید

اندازه گیری فشار خون با خطری همراه نیست. فقط در صورتی که برای انجام دیالیز کلیوی، با استفاده از عمل جراحی، شنت شریانی وریدی قرار داده شده است نباید از بازوی آن طرف اندازه گیری فشار خون انجام شود. پرفشاری خون در یک بار اندازه گیری آن، الزاماً به معنی پرفشاری خون نیست. از سوی دیگر یک بار طبیعی بودن فشار خون به معنی عدم ابتلا بر پر فشاری خون نیست. در صورتی که امکان اندازه گیری مرتب فشار خون در منزل برایتان وجود دارد، ارقام به دست آمده را با ذکر تاریخ و ساعت بر روی کاغذ یادداشت کنید و چنان چه این ارقام به طور دایم از محدوده های طبیعی بالاتر یا پایین تر هستند به پزشک مراجعه نمایید. چنان چه در زمان بالا یا پایین بودن فشار خون های اندازه گیری شده دچار علایمی می شوید به پزشک مراجعه کنید.

عوارض پرفشاری خون

به سلامتی خود کمک کنید و به طور مرتب فشار خون خود را کنترل کنید. میزان مصرف نمک را کاهش دهید. سیگار نکشید. غذاهای کم چرب بخورید. وزن خود را در حد ایده آل نگه دارید. به طور مرتب ورزش کنید. استرس ها را کاهش دهید. اگرچه پرفشاری خون ممکن است موجب سردرد، گیجی، درد قفسه سینه، وزوز گوش، نامنظم شدن ضربان قلب، خونریزی بینی، خستگی و مشکلات بینایی شود ولی در اکثر موارد بدون علامت است. در ۹۰% موارد علت مشخصی برای پرفشاری خون وجود ندارد ولی بیماری پرفشاری خون در بعضی از افراد فامیل دیده می شود. این نوع ازدیاد فشار خون پرفشاری اولیه نام دارد. تقریباً ۱۰% موارد، بیماری های کلیه، غدد درون ریز (مثل کم کاری تیرویید) و مصرف داروها (مثل قرص های ضد بارداری) عامل ایجاد پرفشاری خون هستند. به این نوع ازدیاد فشار خون پرفشاری ثانویه گفته می شود.