نحوه انجام آنژیوگرافی

قبل از کاتترگذاری قلبی با پزشک خود راجع به داروهای مصرفی خودتان حتماً گفتگو کنید، شاید لازم باشد که مصرف برخی از آنها، بویژه رقیق‌کننده‌های‌خون یا ضد‌انعقادها را چند روز قبل از آنژیوگرافی، متوقف کنید. تهیه فهرستی مکتوب از داروهای مصرفی همراه با مقدار مصرفی (دوز) آنها، کار بسیار عاقلانه‌ای است به این ترتیب پزشکان و تکنسین‌ها دقیقا می‌فهمند که چه داروهایی مصرف می‌کنید.
به شما گفته می‌شود که از نیمه شب قبل از آنژیوگرافی چیزی نخورید و نیاشامید. اگر مبتلا به دیابت هستید، با پزشکتان درباره نحوه مصرف غذا و انسولین قبل از آنژیوگرافی صحبت کنید. اگر به ماده حاجب حاوی ید حساسیت دارید، روز قبل از آنژیوگرافی داروهای دیگری دریافت می‌کنید و درست لحظاتی قبل از انجام آنژیوگرافی به شما استرویید تزریق می‌شود.
در روز کاتترگذاری، آماده‌سازی و آنژیوگرافی روی هم رفته  ۲ تا ۳ ساعت طول می‌کشد و پس از آن شما چندین ساعت، در اتاق ریکاوری (برگشت به حالت طبیعی) تحت کنترل خواهید بود. ممکن است قبل از انجام این بررسی از شما آزمایش‌های خون، نوار قلب و تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس از قفسه سینه گرفته شود. آنژیوگرافی در آزمایشگاه کاتترگذاری یا کت لب انجام خواهد شد. به یک دستگاه مونیتور قلب وصل خواهید شد و کاف فشارسنج به بازوی شما وصل خواهد شد. یک راه وریدی در بازوی شما تعبیه خواهد شد و مقداری داروی آرام‌بخش دریافت خواهید کرد تا در طول آنژیوگرافی آرام باشید.
پرستار، کشاله ران شما یعنی جایی‌که قرار است کاتتر وارد شود را ضدعفونی و در صورت لزوم اصلاح خواهد کرد. سپس پزشک در آن ناحیه یک ماده بی‌حس کننده موضعی تزریق خواهد کرد. بدین ترتیب دیگر دردی احساس نخواهید کرد. سپس پزشک پوست را برای وارد کردن کاتتر به داخل سیاهرگ یا سرخرگ با یک سوزن اختصاصی سوراخ خواهد کرد و کاتتر را از طریق رگ خونی به سمت قلب هدایت خواهد کرد. در طول این فرایند، شما هیچ دردی حس نخواهید نمود. در طول آنژیوگرافی بیدار خواهید بود و پزشک در حین عمل توضیحات لازم را به شما خواهد داد.
پزشک کاتتر را از طریق سرخرگ وارد بدن می‌کند و به سمت قلب می‌فرستد. سپس هرچیزی که قرار است وارد بدن شود (ماده حاجب، ابزارآلات درمانی و…)، از طریق کاتتر منتقل می‌شود. ممکن است پزشک به منظور بررسی نواحی مختلف، بیش از یک کاتتر وارد بدن کند. طیف وسیعی از مواد و لوازم را می‌توان برای هدایت نوک کاتتر، گرفتن نمونه های خونی، تزریق رنگ‌ها ، اندازه‌گیری فشار در حفرات مختلف قلب و انجام سایر آزمایش‌های لازم، از طریق کاتتر وارد بدن نمود. بسته به کاری که برروی شما انجام می‌شود ممکن است احساس سرخ شدن، تهوع مختصر یا تپش قلب کنید. توجه داشته باشید که این احساسات عادی‌اند. بنابراین در صورت وقوع آنها احساس نگرانی نکنید. پیشاپیش از پزشک خود بپرسید که در طی کاتترگذاری چه انتظاری باید داشته باشید. اگر دچار هرگونه درد در قفسه سینه بشوید، بلافاصله به پزشک خود خبر دهید.
بعد از اتمام آنژیوگرافی، کاتتر و راه وریدی برداشته خواهند شد. برای جلوگیری از هرگونه خونریزی، پزشک یا پرستار محل کاتتر را به آرامی فشار می‌دهند که ممکن است کمی ناراحت کننده باشد و سپس آن را بانداژ می‌نمایند.
بعد از اتمام آنژیوگرافی شما را به اتاق ریکاوری می‌برند و بر روی ناحیه کاتترگذاری به مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر به آرامی فشار می‌دهند. در برخی افراد، برای ترمیم سرخرگ باید از بخیه یا ابزارهای خاصی استفاده کرد. باید سعی کنید دراز بکشید و پاهایتان را به مدت چند ساعت دراز کنید. یک پرستار میزان ضربان قلب و فشارخونتان را کنترل خواهد نمود. به محض از بین رفتن تاثیر داروهای بی‌هوشی و کنترل خونریزی احتمالی، ترخیص خواهید شد.
فرد دیگری باید شما را به منزل برساند. در خانه حداقل به مدت ۶ تا ۸ ساعت اندام تحتانی خود (یا بازوی خود را اگر کاتترگذاری از طریق آن انجام گرفته است) را استراحت مطلق بدهید. نباید به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت زیاد تقلا کنید یا چیزهای سنگین بلند کنید، اما می‌توانید کارهای معمولی خود را انجام دهید. ممکن است به شما گفته شود که برای دفع ماده حاجب از بدنتان مایعات زیادی بنوشید.

منبع: بیمارستان شهید رجایی