فشار خون بالا چیست ؟
نیروی فشاری وارده به دیواره سرخرگها (با ورود خون بداخل سرخرگها در اثر پمپاژ قلب)، فشارخون نامیده میشود. بعبارتی دیگر فشار خون یعنی فشاری که خون در هر انقباض عضله قلب به دیواره سرخرگها وارد میکند .
بیماری فشار خون بالا قاتل خاموش نامیده میشود، زیرا بی‌سروصدا و بدون علامت شخص مبتلا را به مرگ و پایان زندگی نزدیک میکند و اگر فشار خون بالا در مراحل اولیه کنترل نشود، نه‌‌تنها فعالیت دستگاه قلب و عروق، بلکه سایراعضای بدن نیزدچار مشکل میشود.
فشار خون دارای یک میزان ماکزیموم (فشار خون سیستولی) و یک میزان مینیموم (فشار خون دیاستولی)میباشد. در هنگام تعیین و گزارش فشار خون هر دو میزان باید ذکر شود. این میزانها بیشتر بر حسب میلیمتر جیوه (در عوام سانتیمتر جیوه) گزارش میشود. گزارش فشار خون بصورت عدد کسری است که صورت آن فشار خون سیستولی یا ماکزیمم و مخرج آن فشار خون دیاستولی یا مینیمم میباشد.مثل ۸۰/۱۲۰
دو عامل درمیزان فشارخون اثر میگذارند:
۱) نیرویی انقباضی قلب ۲) مقاومت سرخرگهای در مقابل جریان خون.
سرخرگچه های سالم(بدون آترواسکلروز) دارای دیواره ارتجاعی میباشند و هنگامیکه خون بداخل آنها پمپ میشود، براحتی تحت کشش قرار میگیرند. پس زمانی که قلب خون بیشتری را پمپ میکند (به عنوان مثال در هنگام ورزش) بسیاری از سرخرگچه ها به اندازه کافی گشاد میشوند تا خود را با افزایش جریان خون تطبیق دهند. سرخرگهای سالم فاقد هرگونه رسوب و انسداد هستند و اجازه جریان آزاد خون را میدهند. هنگامی که بواسطه آترواسکلروز سرخرگهای بزرگ ، قابلیت ارتجاع و الاستیسه طبیعی خود را از دست بدهند و یا عروق کوچک باریک شوند، فشار خون بالا می رود.
انواع فشاری خون بالا: ممکن است فشارخون سیستولیک یا فشار خون دیاستولیک هریک به تنهایی یا همراه باهم افزایش یابند. با افزایش سن، فشارخون دیاستولیک بطور معمول کاهش مییابد و فشارخون سیستولیک شروع به افزایش مینماید.
فشار خون دیاستولیک
اگر تنها فشارخون سیستولیک بالا بوده و فشارخون دیاستولیک طبیعی باشد، فشارخون بالای منفرد سیستولیک نامیده میشود و مهم میباشد. فشارخون سیستولیک بیش از mmHg 140 را علارغم فشارخون دیاستولیک نرمال باید تحت درمان قرار داد. درمان زودرس فشارخون منفرد سیستولیک از طریق تغییرات سالم درشیوه زندگی و مصرف دارو (درصورت نیاز) سبب کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی شده و بر روی کیفیت زندگی، تاثیر بسیار زیادی دارد. برای مثال با کاهش هر ۵ میلیمترجیوه از فشارخون سیستولیک مرگ ناشی از سکته مغزی درحد ود ۱۴ درصد و مرگ ناشی از بیماری قلبی در حدود ۹ درصد کاهش مییابد.
“فشارخون روپوش سفید”: برخی افراد یک حالت واکنشی تحت عنوان “فشارخون روپوش سفید” دارند. بدین مفهوم که فشارخون آنها، زمانی که جهت معاینه نزد پزشک مراجعه میکنند، افزایش مییابد. این پدیده بسیار شایع است. اگر شما متوجه این وضعیت شدید یا فکر میکنید که دچار این حالت هستید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. میتوانید فشارخون خود را در زمان و مکان دیگری اندازه گیری کنید. به عنوان مثال میتوانید دستگاه فشارسنج بخرید و درمنزل فشارخون خود را اندازه گیری نمایید. پزشک مقادیر فشارخون خانه و مطب را با هم مقایسه نموده و میانگین فشارخون شما را تخمین میزند. و اگر پزشک در مورد فشارخون شما مشکوک باشد، ممکن است جهت تشخیص قطعی از دستگاه فشار خون سیار(هولتر ۲۴ ساعته فشار خون) برای کنترل صحیح فشار خونتان استفاده کند. این دستگاه به مدت ۲۴ ساعت به شما وصل است و فشار خون صحیح در طول خواب و بیداری در ساعات مختلف روز را نشان می‌دهد.یا در طی روزهای مختلف، بارها فشارخون شما را اندازه گیری نماید چرا که به طور طبیعی فشارخون تغییرات زیادی دارد. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
این امر به هیچ وجه غیرطبیعی نیست که در یکبار اندازه گیری، مقدار فشارخون بالا باشد و در اندازه گیری روز دیگری، مقدار آن طبیعی باشد. پزشک تنها زمانی تشخیص فشارخون بالا را مطرح میسازد که در دستکم دو بار اندازه گیری فشارخون در ویزیتهای روزهای مختلف، فشارخون بالا باشد.
کنترل فشار خون با فعالیت جسمانی
فعال بودن از لحاظ جسمانی مهمترین اقدامی می باشد که شما می توانید جهت کنترل و پیشگیری از فشار خون بالا انجام دهید . این امر همچنین به شما جهت کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی کمک می کند.
فعال بودن از لحاظ جسمانی نیازمند تلاش زیادی نمی باشد . تمام آنچه شما نیازدارید ۳۰ دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط در اکثر روزهای هفته می باشد . نمونه های چنین فعالیتهایی قدم زدن سریع ، دوچرخه سواری ، جاروکردن برگها و باغبانی می باشد. برای نمونه جدول ۵ را ببینید .
شما همچنین می توانید این ۳۰ دقیقه را به ۳ دوره کوچکتر دست کم ۱۰ دقیقه ای تقسیم کنید . برای مثال بجای آسانسور از پله ها استفاده کنید ، یک یا ۲ ایستگاه زودتر از اتوبوس پیاده شوید یا اتوموبیل خود را در حداکثر فاصله ممکن از محل کار پارک کنید.
اگر پیش از این ۳۰ دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط را انجام می دادید، شما با افزایش فعالیت می توانید از فواید اضافی بهره مند گردید . سعی کنید کم کم زمان فعالیت خود و همچنین شدت آنرا افزایش دهید .
اکثر افراد قبل از آغاز فعالیت جسمانی متوسط نیازمند مشاوره با پزشک نمی باشند . شما اگر دچار مشکل قلبی هستید یا قبلا دچار حمله قلبی شده اید ، اگر سن شما بالاتر از ۵۰ سال است و قبلا فعالیت جسمانی با شدت متوسط را انجام نداده اید ، اگر دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی در سن پایین یا هرگونه بیماری جدی دیگری می باشید، قبل از شروع فعالیت باید با پزشک خود مشورت کنید .
برای مطالعه ” تشخیص فشارخون دیاستولیک بالا ” روی لینک کلیک کنید
