الکتروکاردیوگرافی یا گرفتن نوار قلب، روشی برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب از طریق ثبت سیر یک ایمپالس الکتریکی از منشا آن درگرهسینوسی-دهلیزی میباشد، که باعث انقباض قلب میشود . یک نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام نموداری است که نشاندهنده فعالیت الکتریکی هر ضربان قلب و نیز ریتم ضربانهای متوالی قلب میباشد.
نحوه گرفتن نوار قلب
شرایط خاصی برای گرفتن نوار قلب وجود ندارد، تنها کافی است که لباسهای راحتی پوشیده باشید تا به آسانی نوار قلبتان گرفته شود. ECG ممکن است در مطب پزشک یا در یک بیمارستان گرفته شود. برای گرفتن نوارقلب از شما خواسته میشود که بر روی میز معاینه بنشینید یا دراز بکشید. برای هدایت ایمپالس الکتریکی؛ الکترودها به قسمتهایی از بدن (سینه، مچ دست و پاها) وصل میشوند. برای اطمینان از برقراری اتصالی خوب بین پوست و الکترودها، که دارای یک قطعه برآمده چسبناک میباشند، تکنسین این قسمتها را تمیز میکند، برای مثال ممکن است موهای ناحیه سینه مردان تراشیده شده و یک ژل رسانا در محل مالیده شود. سپس تکنسین الکترودها را به بدن وصل میکند و اطلاعاتی را به دستگاه نوار قلب وارد میکند. در طول مدت گرفتن نوارقلب، شما چیزی احساس نمیکنید، گرفتن نوارقلب در حدود یک دقیقه یا کمتر طول میکشد. درطول گرفتن نوار قلب هیچ گونه انرژی الکتریکی وارد بدن شما نشده و خطر شوک الکتریکی وجود ندارد و ECG تنها فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت میکند.
کاربرد نوار قلب
نوارقلب (ECG) روش بیخطر و ارزانقیمتی برای کسب برخی اطلاعات است: نوارقلب درباره ضربان و ریتم قلب به پزشک اطلاعات مفیدی میدهد. همچنین نوار قلب (ECG) ممکن است نشان دهد که آیا یک حمله قلبی رخ داده است یا خیر؟ و آیا در قلب مشکلات بالقوهای از نظر میزان خونرسانی به عضله قلب وجود دارد یا خیر؟
نوار قلب بررسی رایج و بدون دردی است. نوار قلب کاربردهای زیادی دارد اما شاید بیشترین استفادهای که از آن برده میشود، در بررسی بیماریهای ایسکمی قلب (مانند آنژین صدری و سکته قلبی) می باشد. در این بیماریها نوار قلب دچار تغییرات خاصی میشود که حتی میتواند محل سکته و شدت آنرا بازگو نماید. در افرادی که تمام یا قسمتی از قلبشان بزرگ شده است نیز نوار قلب کاربرد دارد و همچنین تشخیص دقیق بینظمی قلبی (آریتمیها) از موارد بسیار مهمی است که تنها با انجام نوار قلب میسر است. از آنجایی که نوار قلب یک نوع بررسی وضعیت الکتریکی قلب است میتواند اختلالات هدایتی و عضلانی قلب را بخوبی نشان دهد.
گاهی نوار قلب در بررسی وضعیت کلی بدن نیز واجد اهمیت است. میزان پتاسیم خون تاثیر مستقیم روی نوار قلب میگذارد و حتماً باید صحت آن مورد بررسی قرار گیرد. از سوی دیگر در سکتههای مغزی و بیماریهای ریوی و مسمومیتهای دارویی نیز نوار قلب ممکن است تغییرات خاصی را نشان دهد که تشخیص آن به عهده پزشک است.
نوار قلب محدودیتهای خاص خود را نیز دارد و نباید آن را به عنوان تنها وسیله تشخیص بیماریهای قلبی مطرح کرد. بیماریهای بسیاری را نمیتوان با نوار قلب تشخیص داد و باید از روشهای معاینه یا آزمایشی دیگر کمک گرفت.