ایست قلبی

21,998 خواندن این مطلب 3 دقیقه زمان میبرد

ایست قلبی که به آن ایست قلبی تنفسی، ایست قلبی ریوی، ایست گردن خون، یا مرگ قلبی هم گفته می شود عبارت است از قطع ناگهانی گردش خون در اثر عدم توانایی انقباض مؤثر قلب در طول سیستول. سالیانه حدود ۲۵۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰۰ آمریکایی دچار ایست قلبی می شوند که ۹۵% از این عده طی چند دقیقه فوت می کنند. در اثر ایست قلبی، خون به مغز و سایر اعضای حیاتی بدن نمی رسد و چنان چه اشکال ظرف حداکثر ۵ دقیقه برطرف نشود، معمولاً مرگ رخ می دهد.

تفاوت ایست قلبی با سکته قلبی

ایست قلبی به دلیل بی نظمی های قلبی (آریتمی) هایی که موجب توقف ضربان قلب می شوند به وجود می آید و با سکته قلبی تفاوت دارد. در سکته قلبی، جریان خون به قسمتی از عضله ی قلب قطع می شود و معمولاً قلب به طور ناگهانی متوقف نمی شود. البته ممکن است ایست قلبی طی مرحله ی بهبود سکته قلبی روی دهد. در افراد مبتلا به بیماری قلبی، احتمال ایجاد ایست قلبی بیشتر است ولی اکثر ایست های قلبی در افرادی که سالم به نظر می رسند و به بیماری شناخته شده قلبی یا سایر عوامل خطر بیماری قلبی مبتلا نیستند بروز می کند. ۹۵% افرادی که به ایست قلبی مبتلا می شوند اکثراً ظرف چند دقیقه فوت می کنند.

درمان ایست قلبی

درمان سریع ایست قلبی با دستگاه شوک الکتریکی (موسوم به دِفیبریلاتور) می تواند موجب نجات جان بیمار شود. از دِفیبریلاتورهای خارجی خودکار (automated external defibrillators; AEDs) که اغلب در اماکن عمومی یافت می شوند می تواند در موارد بروز ایست قلبی در این امکان استفاده کرد. اکثر ایست های قلبی در اثر آریتمی موسوم به فیبریلاسیون (لرزش) بطنی ایجاد می شوند که در آن، بطن های قلب به طور بسیار سریع و نامنظم به ضربان در می آیند و قلب خون بسیار کمی را به بدن می فرستد و یا میزان خون مزبور به صفر می رسد. آهسته شدن شدید ضربان قلب و نیز عدم پاسخ عضله قلب به تکانه ها (سیگنال ها)ی الکتریکی هم موجب ایست قلبی می شوند.

عامل ایست قلبی

چندین عامل می توانند مشکلات الکتریکی ایجاد کنند که موجب ایست قلبی می شوند. این عوامل خطر برای ایست قلبی عبارتند از:

– بیماری عروق کرونر قلب می تواند منجر به ایست قلبی گردد.

– ایست قلبی ناشی از استرس های شدید جسمانی (مانند خونریزی شدید، کمبود شدید اکسیژن، کاهش شدید پتاسیم یا منیزیم خون، ورزش شدید در افراد دارای مشکلات قلبی دیگر)

– بیماری های ارثی می توانند علل بروز ایست قلبی (تمایل ارثی نسبت به ایجاد آریتمی ها)

– ایست قلبی ناشی از تغییرات ساختاری قلب (تغییر در اندازه یا ساختار طبیعی قلب می تواند بر سیستم الکتریکی آن تأثیر بگذارد. بزرگ شدن قلب ممکن است در اثر پرفشاری خون یا بیماری قلبی پیشرفته روی دهد. عفونت های قلبی هم می توانند موجب تغییرات ساختاری قلب شوند).

نکته: شایع ترین سن ایست قلبی، حدود ۳۵ تا ۴۵ سالگی است. ایست قلبی در آقایان دو برابر خانم ها روی می دهد و در کودکان نادر است (مگر در موارد وجود مشکلات ارثی دیگر).

– اکثر موارد ایست قلبی در افرادی روی می دهد که دچار بیماری خاموش (بدون علایم) سرخرگ کرونر هستند. بسیاری از افراد قبل از ایست قلبی دچار یک حمله قلبی خاموش شده اند. احتمال ایست قلبی در ۶ ماه اول پس از حمله قلبی بیشتر است.

عوامل موثر در ایست قلبی

عوامل خطر برای ایست قلبی عبارتند از:

– استعمال دخانیات خطر بروز ایست قلبی را افزایش می دهد .

– وجود سابقه فامیلی بیماری قلبی عروقی زودرس موثر در بروز ایست قلبی (در پدر یا برادر، قبل از ۵۵ سالگی یا در مادر یا خواهر پیش از ۶۵ سالگی).

– بالا بودن کلسترول خون از عوامل خطر ایست قلبی می باشد .

– ایست قلبی ناشی از دیابت .

– افزایش سن و افزایش خطر بروز ایست قلبی (خطر ایست قلبی در مردان، بعد از ۴۵ سالگی و در زنان بعد از ۵۵ سالگی افزایش می یابد).

– فشار خون بالا از عوامل بسیار خطر ناکی می باشد که عدم کنترل آن می تواند باعث بروز ایست قلبی گردد.

– ایست قلبی به علت افزایش وزن و چاقی .

– نداشتن فعالیت فیزیکی نکته ای بسیار مهم می باشد که باید برای پیشگیری از بروز ایست قلبی به آن توجه کرد.

– داشتن سابقه شخصی یا فامیلی ایست قلبی.

– ایست قلبی ناشی از وجود ریتم های غیر طبیعی قلب (آریتمی) .

– نقایص مادرزادی قلب یا رگ های خونی، یا بزرگ بودن قلب ممکن است شرایط را برای بروز ایست قلبی فراهم آورد .

– ایست قلبی ناشی از نارسایی قلبی.

– سوءمصرف داروها منجر به ایست قلبی می گردد.

معمولاً نخستین علامت ایست قلبی، بی هوش شدن است که به غش شباهت دارد. در همین زمان، اغلب تنفس قطع می شود و ضربان قلب (یا نبض) از بین می رود. در بعضی از افراد بلافاصله قبل از غش کردن، ضربان قلب نامنظم یا گیجی احساس می شود.