طریقه گرفتن نوار قلب

الکتروکاردیوگرافی یا قلب‌نگاری یا گرفتن نوار قلب (Electrocardiography) نوعی روش سنجش شاخص‌های قلبی در علوم و فناوری پزشکی است. معمولاً در پزشکی از دوازده لید برای ثبت نوار قلب استفاده می شود.
در یک نوار قلب معمولی ابتدا موج تحریک الکتریکی دهلیز (P) را داریم. سپس موج تحریک الکتریکی بطن با کمپلکس QRS دیده می شود. بازگشت سلول های بطنی از حالت تحریک شده به حالت عادی با موج T در نوار قلب دیده می‌شود . البته همه این موج ها در همه لیدهای نوار قلب حضور ندارند .

در تعداد زیادی از بیماریهای قلبی تغییراتی در نوار قلب داریم که راهگشا می باشد. مثلا در آریتمی قلبی یا بیماری عروق کرونری, تعداد یا شکل امواج در نوار قلب تغییر می کند . در بیماریهای ایسکمیک قلبی معمولا بسته به حاد یا قدیمی بودن واقعه ایسکمیک و ناحیه رگهای درگیر, موج Q عمیق، موج T برعکس یا, بالا و پایین رفتن قطعه S T را داریم . در برخی بیماریها نیز انحراف محور قلب را داریم . در برخی بلوکهای قلبی پهن شدن کمپلکس QRS و در برخی اختلالات الکترولیتهای سرم مانند افزایش پتاسیم خون نیز ما تغییرات نوارقلب را داریم. به طور کلی نوار قلب ریتم کلی قلب وضعف قسمت های مختلف قلب را نشان می دهد .

مراحل گرفتن نوار قلب

۱. استراحت عمومی قلب در نوار قلب به مدت ٠/۴ ثانیه

در این مرحله بطون و دهلیز‌های قلب در حال استراحت اند. خون تیره به وسیله سیاهرگهای زبرین و زیرین، به دهلیز راست می ریزد. این خون به خاطر وزنش، از طریق دریچه‌های لختی – که به هنگام پایان موج T سیکل قلبی پیشین باز شده اند- وارد بطون می‌شود و آن ها را تا حدی پر می‌کند. اما برای اینکه خون دهلیزها به طور کامل وارد بطون بشود، دهلیزها باید منقبض شوند.
انتشار موج انقباض دهلیزها در سراسر دهلیزها و ایجاد موج P در الکتروکاردیوگرام

۲. انقباض دهلیزهای قلب در نوار قلب به مدت ٠/١ ثانیه

در ابتدای ابن مرحله بلافاصله دهلیزها منقبض می‌شوند و ٪ ۲۵ خون باقی مانده را نیز وارد بطون می‌کنند و از انتهای موج P تا انتهای موج R را در الکتروکاردیوگرام دربرمی‌گیرد.

۳. انقباض بطون قلب در نوار قلب به مدت ٠/٣ ثانیه

آشنایی با نحوه گرفتن نوار قلب (کلیک کنید)

منبع: مهندسی پزشکی