بزرگ شدن عضله قلب

[sbu_post_image]

در دنیای امروز با وجود تبلیغات گسترده‌ای که هر روز در ارتباط با اهمیت عواملی چون تغذیه مناسب، تحرک و فعالیت بدنی، پرهیز از استعمال دخانیات و استرس و … صورت می‌گیرد، متاسفانه شیوع بیماری‌های تهدیدکننده سلامت و به خصوص بیماری‌های قلبی عروقی که یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر انسان هستند، روز به روز در حال افزایش است. در اکثر موارد، بزرگ شدن عضله قلب پدیده ای غیرعادی است اما مورد استثنایی هم وجود دارد و آن بزرگی عضله قلب در اثر انجام حرکات ورزشی آیروبیک است که بزرگی غیرمضری را سبب می شود.

علل بزرگ شدن عضله قلب

• به طور کلی فشار خون، بیماری‌های مادرزادی، دریچه‌ای قلب، عروق کرونر و بیماری های ماهیچه قلب همگی در درازمدت می‌توانند موجب بزرگ شدن عضله قلب شوند.

• به عنوان نمونه اگر دریچه آئورت دچار نارسایی شود، مقداری از خون که باید با هر انقباض، وارد بزرگ‌ترین رگ بدن یعنی آئورت شده واز طریق آن به تمام بدن فرستاده شود، دوباره به داخل قلب برمی‌گردد، لذا میزان برون‌ده قلب (خروج خون از قلب) افزایش می‌یابد و به ناچار قلب گشاد می‌شود.

• در مورد تنگی عروق کرونر نیز با بروز سکته قلبی، قسمتی از عضله قلب قدرت انقباض خود را از دست می‌دهد، لذا باید سایر قسمت‌های قلب این انقباض را جبران نمایند. در نتیجه قلب بزرگ و حتی ضعیف می‌شود.

• شایع‌ترین علت بزرگ شدن عضله قلب فشار خون بالاست، اما بیماری‌هایی همچون آمفیزم (که در آن عروق خونی ریه تخریب شده و باعث افزایش فشار در سایر عروق می‌شود)، تنگی دریچه آئورت، مسائل ژنتیکی و حتی چاقی مفرط نیز می‌توانند در بزرگ شدن عضله قلب موثر باشند.

• افزایش اندازه داخلی حفره‌های قلب بیشتر در افرادی که دچار سکته قلبی و آسیب دیواره قلبی شده و یا کسانی که به دنبال بعضی از بیماری‌های ویروسی، دچار التهاب عضله قلب می‌شوند، شایع است.

• عواملی نظیر شیمی درمانی، تجمع آهن اضافی در بدن، بیماری‌های تیروئیدی و ژنتیکی، کارکرد نامناسب دریچه‌های قلبی (خوب بسته نشدن دریچه‌های بین حفره‌ای)، مصرف کوکائین، مصرف بعضی از داروهای درمان‌کننده ایدز و تماس با فلزاتی همچون کبالت، سرب و جیوه نیز می‌توانند در بزرگ شدن عضله قلب موثر باشند.

علائم بزرگ شدن قلب

بزرگ شدن عضله قلب در افراد مختلف متفاوت است، اما نباید فراموش کرد که این بزرگی در مواردی نیز بدون علامت است. تنگی نفس، فشار یا درد قفسه سینه، تپش قلب، ورم پا و زانو، سرگیجه یا احساس سبکی در سر و کاهش هوشیاری از علائم بزرگ شدن قلب هستند؛ هرچند که این علائم اختصاصی نبوده و در سایر انواع بیماری‌های قلبی ریوی و… نیز ممکن است بروز کنند.
اکثر بیماری‌های دریچه‌ای و مادرزادی قلب، قبل از بزرگ شدن قلب فاقد علائم هستند. در اشکال خفیف بزرگی قلب، نشانه‌ها ممکن است تنها در صورت انجام فعالیت بدنی زیاد و در اشکال شدیدتر ممکن است این علائم در هر زمان، حتی هنگام استراحت نیز ظاهر شوند.
اگر بزرگ شدن قلب پیشرفت کند، نارسایی قلبی پیش می‌آید که درآن به دلیل عدم توانایی قلب در پمپاژ کافی خون، مقداری از خون در دهلیزها تجمع یافته و به صورت ورم در ریه‌ها (در نارسایی قسمت چپ قلب) و یا ورم دست و پا، شکم و کبد خود را نشان می‌دهد.
از دیگر عوامل بزرگ شدن عضله قلب، وجود سوراخ مادرزادی در قلب نوزاد است. این کودکان حتی بدون بروز هیچ علامتی، باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند. بدیهی است اگر درمان بیماری قلب به حدی به تاخیر بیفتد که قلب بزرگ شود، خطر عمل جراحی افزایش یافته و اگر بیمار از عمل جراحی نجات یابد، طول عمر وی کوتاه خواهد بود.

برای آشنایی با ” علل افزایش ضخامت عضلات قلب ” و ” درمان بیماری های عضله قلب ” بر روی لینک کلیک کنید.

منبع: بانک اطلاعات نشریات کشور. تبیان