استرس ذهن و بدن شما به طور خودکار تغییر وضعیت داده و به استرس از خود واکنش نشان می دهند. مشکل اینجاست که ذهن به خوبی نمی تواند خطرات فیزیکی واقعی و مشکلات و دردسرهای روزمره را از هم تشخیص دهد. وقتی با چیزی- واقعی یا خیالی- مواجه می شوید که به شما استرس وارد می کند، قشر مخ- بخشی از مغز که هوشیاری را کنترل می کند- پیامی به بدن می فرستد که سه سیستم را هدف می گیرد. هرکدام از این سه مسیر که در نشان دادن پاسخ استرس دخالت دارند و هر یک مجموعه خاصی از منابع را برای پاسخ به استرس فعال می کنند که برای بقا در یک موقعیت خطرناک فیزیکی لازم است.
یک مسیر برای پاسخ به استرس در دستگاه اسکلتی- عضلانی قرار دارد. بخشی از مغز که قشر حرکتی نام دارد، پیام ها را مستقیم از مغز به عضلات می فرستد و باعث می شود که گرفتگی عضلات ناشی از استرس افزایش یابد. در نتیجه عضلات فک، شانه ها و پشت تان سفت می شوند. حالا شما از لحاظ فیزیکی آماده هستید با خطر روبرو شوید یا از آن فرار کنید.
مسیر دوم برای پاسخ به استرس زمانی آغاز می شود که قشر مخ، هیپوتالاموس را تحریک می کند، این بخش از مغز فعالیت دو بخش مهم از دستگاه عصبی را تنظیم می کند:سیستم عصبی سمپاتیک که هنگام بروز خطر و تنش ناشی از استرس ، بدن را برای مقابله با خطرات آماده می کند و سیستم عصبی پاراسمپاتیک که پس از رفع خطر، بدن را آرام می کند. هیپوتالاموس همزمان بخش های خاصی از بدن را برای واکنش نشان دادن در برابر استرس ناشی از تهدید کنونی به حرکت در می آورد و از سوی دیگر انرژی بدن را در جای دیگر ذخیره می کند. مثلاً صدای بلند ترمز یک خودرو پشت سر شما سیستم سمپاتیک را تحریک می کند تا هورمون های آدرنالین و نورآدرنالین، آزاد شوند. تعداد ضربان قلب، میزان فشار خون و حجم خونی که در قلب در هر دقیقه در بدن به جریان می اندازد همه در اثر استرس افزایش می یابند. پلاکت های خون ضخیم تر می شوند تا به لخته شدن خون کمک کنند. در همین حال سیستم عصبی پاراسمپاتیک فعالیت قسمت های دیگر بدن را که در این موقعیت اورژانسی و استرسی مورد استفاده قرار نمی گیرند کُند می کند. در حالت استرس خون کمتری به معده و پوست می رسد، دست و پاهای شما سرد می شوند و همچنین در اثر استرس از سرعت فرآیند ترمیم و رشد بافت های بدن و استخوان ها کاسته می شود.
مسیر سوم برای پاسخ به استرس وقتی فعال می شود که هیپوتالاموس غده هیپوفیز را تحریک می کند. سپس سلول های هیپوفیز به نوبه خود به غدد آدرنال (فوق کلیه) پیامی می فرستند که باعث می شود آدرنال ها، کورتیزول و آلدوسترون را ناشی از استرس در خون آزاد کنند. افزایش میزان این هورمون ها در خون در اثر استرس موجب می شود که سیستم ایمنی زیاد کار کند. اگر این هورمون ها همچنان به میزان زیاد در خون آزاد شوند سیستم ایمنی به خطر می افتد و ساز و کار دفاعی داخل بدن هم در اثر استرس صدمه می بیند.
برای مطالعه ” استرس و بیماری های قلبی عروقی ” و ” تاثیر استرس در فشار خون ” کلیک کنید .
منبع: کتاب فشار خون
